Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786
Engano(-d'Europo)
Salicornia europaea
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Perso-pèiro, Salicor, Sausouiro, Sansouiro.
Nom en français : Salicorne d'Europe.
Descripcioun :Es uno engano de l'an e noun renadivo au contro di gènre proche Arthrocnemum e Sarcocomia. Adounc fai pas de bouissoun. Pòu cuberta de gràndi surfàci que vènon lèu roujo. Se destrio de Salicornia procumbens que la flour dóu mitan de cade tros èi bèn mai grando (fotò e dessin). La meno de Prouvènço se dis Salicornia ramosissima.
Usanço :Lis engano soun coumestiblo e se manjon en ensalado se soun pas trop duro, e peréu esboulentado, adoubado coume de baneto. Bèn li lava que pòu i'agué de parasite dangeirous (letouspiròsi dóu ragoundin e douvo dóu fege).
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Salicornia
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sansouiro
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Salicornia europaea L., 1953